(Hán bộ quyển thứ 78)

Nói kệ xong, Thiện Tài chấp tay cung kính thưa Di Lặc Bồ tát rằng:
Bạch Ðại Thánh! Tôi đã phát tâm Vô thượng Bồ đề, mà chưa biết Bồ tát thế nào học Bồ tát hạnh, thế nào tu Bồ tát đạo?
Ðức Như Lai thọ ký cho Ðại Thánh một đời sẽ chứng quả Vô thượng Chánh giác.
Nếu là một đời sẽ được Vô thượng Chánh giác thời là đã siêu việt tất cả chỗ sở trụ của Bồ tát, thời đã xuất quá tất cả bậc ly sanh của Bồ tát, thời đã viên mãn tất cả Ba la mật, thời đã thâm nhập tất cả nhẫn môn, thời đã đầy đủ Bồ tát địa, thời đã du hí tất cả giải thoát môn, thời đã thành tựu tất cả pháp tam muội, thời đã thông đạt tất cả Bồ tát hạnh, thời đã chứng được tất cả đà la ni biện tài, thời đã ở trong tất cả Bồ tát tự tại mà được tự tại, thời đã chứa nhóm tất cả pháp trợ đạo của Bồ tát, thời đã du hí trí huệ phương tiện, thời đã xuất sanh trí đại thần thông, thời đã thành tựu tất cả học xứ, thời đã viên mãn tất cả diệu hạnh, thời đã đầy đủ tất cả đại nguyện, thời đã lãnh thọ tất cả ký biệt của Phật, thời đã biết rõ tất cả các thừa môn, thời đã kham thọ chỗ hộ niệm của tất cả chư Phật, thời đã có thể nhiếp tất cả Phật Bồ đề, thời đã có thể trì pháp tạng của tất cả Phật, thời đã có thể trì tạng bí mật của tất cả chư Phật và Bồ tát, thời đã có thể làm thượng thủ trong tất cả chúng Bồ tát, thời đã có thể làm đại mãnh tướng phá phiền não ma quân, thời đã có thể làm đại đạo sư ra khỏi đồng hoang sanh tử, thời đã có thể làm đại y vương trị những bệnh nặng phiền não, thời đã có thể làm bậc tối thắng trong tất cả chúng sanh, thời đã có thể được tự tại ở trong tất cả Thế Chủ, thời đã có thể tối đệ nhứt trong tất cả Thánh, thời đã có thể tối tăng thượng trong tất cả Thanh văn và Bích Chi Phật, thời đã có thể làm lái thuyền trong biển sanh tử, thời đã có thể bủa lưới điều phục tất cả chúng sanh, thời đã có thể quán căn của tất cả chúng sanh, thời đã có thể nhiếp tất cả chúng sanh giới, thời đã có thể thủ hộ tất cả chúng Bồ tát, thời đã có thể luận nghị tất cả Bồ tát sự, thời đã có thể qua đến tất cả chỗ Như Lai, thời đã có thể ở trong hội của tất cả Như Lai, thời đã có để hiện thân ở trước tất cả chúng sanh, thời đã có thể không nhiễm trước tất cả thế pháp, thời đã có thể siêu việt tất cả cảnh giới ma, thời đã có thể an trụ tất cả cảnh giới Phật, thời đã có thể đến cảnh vô ngại của tất cả Bồ tát, thời đã có thể tinh cần cúng dường tất cả chư Phật, thời đã đồng thể tánh với tất cả Phật pháp, đã cột lụa diệu pháp, đã thọ Phật quán đảnh, đã trụ Nhứt thiết trí, đã có thể khắp sanh tất cả Phật pháp, đã có thể mau lên bậc Nhứt thiết trí.
Bạch Ðại Thánh! Bồ tát thế nào học Bồ tát hạnh? Thế nào tu Bồ tát đạo?
Thế nào tùy chỗ tu học mau được đầy đủ tất cả Phật pháp, đều có thể độ thoát chúng sanh đã nhớ đến, có thể thành mãn những đại nguyện đã phát, có thể khắp rốt ráo những hạnh đã khởi, có thể an ủi tất cả thiên nhơn, chẳng phụ tự thân, chẳng dứt Tam Bảo, chẳng hư tất cả Phật chủng Bồ tát chủng, có thể gìn pháp nhãn của tất cả chư Phật?
Những sự trên đây xin Ðại Thánh chỉ dạy cho.
Di Lặc Bồ tát quán sát tất cả chúng hội nơi đạo tràng, chỉ dạy Thiện Tài rằng:
Này đại chúng! Các Ngài thấy Ðồng Tử này hiện đương hỏi tôi về công đức của Bồ tát hạnh đây chăng?
Ðồng Tử này dũng mãnh tinh tấn, chí nguyện không tạp, thâm tâm kiên cố hằng chẳng thối chuyển, đủ những hi vọng thù thắng như chữa dầu cháy không hề nhàm đủ, mến chư thiện tri thức thân cận cúng dường, tìm cầu khắp nơi để kính thờ thỉnh pháp.
Trước đây, Ðồng Tử này thọ giáo nơi đức Văn Thù, rồi lần lượt đi qua phương nam cầu thiện tri thức. Trải qua một trăm mười vị thiện tri thức, nay mới đến đây gặp tôi. Ðồng Tử này chưa từng có một niệm lười mỏi.
Ðồng Tử này rất là khó có.
Ðồng Tử này xu hướng Đại thừa, đi nơi đại huệ, phát đại dũng mãnh, choàng giáp đại bi, dùng tâm đại từ cứu hộ chúng sanh, khởi đại hạnh đại tinh tấn Ba la mật, làm đại thương chủ hộ trợ các chúng sanh, làm thuyền pháp lớn vượt qua biển hữu lậu, trụ ở đại đạo, chứa họp pháp bửu lớn, tu những pháp trợ đạo rộng lớn. Người như thế rất khó được nghe, rất khó được thấy, rất khó được gần gũi, cùng ở cùng đi.
Tại sao vậy? Vì Ðồng Tử này phát tâm cứu hộ tất cả chúng sanh, làm cho tất cả chúng sanh thoát khổ, khỏi ác thú, rời hiểm nạn, phá vô minh, khỏi sanh tử, dứt các loài, khỏi cảnh ma, chẳng nhiễm thế pháp, ra khỏi ái dục, dứt tham, hết kiến chấp, phá tưởng, tuyệt mê, xô kiêu mạn, trừ phiền não, triệt ngủ nghỉ, xé lưới ái, diệt vô minh, qua khỏi dòng hữu lậu, lìa siểm nịnh, tịnh tâm cấu ra khỏi sanh tử.
Ðồng Tử này vì những người bị bốn dòng hữu lậu cuốn trôi mà tạo thuyền đại pháp. Vì những người bị sình lầy kiến chấp lún chìm mà lập cầu đại pháp. Vì những người bị si tối làm hôn mê mà thắp đèn đại trí. Vì những người đi trong đồng hoang sanh tử mà khai thị Thánh đạo. Vì những người mang bệnh nặng phiền não mà điều hòa pháp dược. Cho người bị khổ sanh lão tử uống cam lộ để được an ổn. Vì người vào trong lửa tham sân si mà tưới định thủy cho họ được thanh lương. Với người nhiều lo sầu thời an ủi cho họ được an. Với người bị nhốt trong ngục hữu lậu thời khuyên bảo họ thoát ra. Với người vào lưới kiến chấp thời mở lưới bằng kiếm trí huệ. Với người ở trong thành tam giới thời chỉ cửa giải thoát. Với người ở chỗ hiểm nạn thời dắt họ đến chỗ an ổn. Với người sợ giặc kiết sử thời cho họ pháp vô úy. Với người đọa ác thú thời trao cho họ tay từ bi. Với người bị hại về ngũ uẩn thời chỉ cho họ thành Niết bàn. Với người bị ràng buộc trong thập bát giới thời dùng Thánh đạo để mở.Với người đắm nơi trong tụ lạc lục xứ trống rỗng thời dùng ánh sáng trí huệ để dẫn họ ra. Người ở nơi đạo tà thời dùng chánh đạo cứu họ. Người gần ác hữu thời chỉ thiện hữu cho họ. Người ưa phàm pháp thời dạy cho Thánh pháp. Người ham sanh tử thời làm cho họ xu hướng thành Nhứt thiết trí.
Ðồng Tử này hằng dùng những công hạnh như vậy để cứu hộ chúng sanh, phát Bồ đề tâm chưa từng thôi dứt, cầu Đại thừa đạo chưa từng lười mỏi, uống những pháp thủy không lòng nhàm đủ, hằng siêng chứa nhóm hạnh trợ đạo, thường thích tịnh tu tất cả pháp môn, tu hạnh Bồ tát chẳng bỏ tinh tấn, thành mãn đại nguyện, khéo thật hành phương tiện, luôn muốn được thấy thiện tri thức, kính thờ thiện tri thức thân không lười mỏi, nghe thiện trí thức dạy bảo thời luôn tùy thuận thật hành chưa từng trái nghịch.
Này đại chúng! Nếu chúng sanh nào có thể phát tâm Vô thượng Bồ đề thời là rất hi hữu. Nếu đã phát tâm lại có thể tinh tấn phương tiện chứa nhóm những Phật pháp như vậy thời lại càng hi hữu hơn.
Lại có thể cầu Bồ tát đạo như vậy, tịnh Bồ tát hạnh như vậy, thờ thiện tri thức như vậy, như chữa dầu cháy như vậy, thuận theo lời dạy của thiện tri thức như vậy, kiên cố tu hành như vậy, chứa nhóm Bồ đề phần như vậy, chẳng cầu tiếng tăm lợi dưỡng như vậy, chẳng bỏ tâm Bồ tát thuần nhứt như vậy, chẳng thích nhà cửa như vậy, chẳng ham dục lạc, chẳng luyến cha mẹ thân thích tri thức, chẳng thích theo cầu Bồ tát bạn lữ, lại có thể chẳng đoái đến thân mạng mà chỉ nguyện siêng tu đạo Nhứt thiết trí như vậy, thời nên biết đó là lần lượt càng khó hơn.
Này đại chúng! Chư Bồ tát khác trải qua vô lượng trăm ngàn muôn ức na do tha kiếp mới có thể đầy đủ Bồ tát hạnh nguyện, mới có thể gần Phật Bồ đề.
Ðồng Tử này trong một đời có thể tịnh Phật độ, có thể hóa chúng sanh, có thể dùng trí huệ thâm nhập pháp giới, có thể thành tựu các môn Ba la mật, có thể thêm rộng tất cả hạnh, có thể viên mãn tất cả đại nguyện, có thể siêu xuất tất cả ma nghiệp, có thể thừa sự tất cả thiện hữu, có thể thanh tịnh Bồ tát đạo, có thể đầy đủ những hạnh Phổ Hiền.
Di Lặc Bồ tát khen ngợi công đức của Thiện Tài làm cho vô lượng trăm ngàn chúng sanh phát tâm Bồ đề, rồi bảo Thiện Tài rằng:
Lành thay! Lành thay! Này Thiện nam tử! Ngươi vì lợi ích tất cả thế gian, vì cứu hộ tất cả chúng sanh, vì siêng cầu tất cả Phật pháp, nên phát tâm Vô thượng Bồ đề.
Này Thiện nam tử! Ngươi được lợi lành, khéo được thân người, khéo trụ thọ mạng, khéo gặp đức Như Lai xuất hiện, khéo thấy Văn Thù Sư Lợi đại thiện tri thức, thân của ngươi là thiện khí được những thiện căn đượm nhuần, được pháp lành nuôi lớn, bao nhiêu giải dục đều được thanh tịnh, đã được chư Phật đồng hộ niệm, đã được thiện hữu nhiếp thọ.
Tại sao vậy?
Vì tâm Bồ đề như chủng tử, vì có thể sanh tất cả Phật pháp. Bồ đề tâm như ruộng tốt, vì có thể sanh trưởng bạch tịnh pháp cho tất cả chúng sanh. Bồ đề tâm như đại địa, vì có thể giữ gìn tất cả thế gian. Bồ đề tâm như tịnh thủy, vì có thể rửa sạch phiền não nhơ nhớp. Bồ đề tâm như gió lớn, vì vô ngại khắp ở thế gian. Bồ đề tâm như lửa mạnh, vì có thể đốt tiêu củi kiến chấp. Bồ đề tâm như tịnh nhật, vì chiếu khắp tất cả thế gian. Bồ đề tâm như mặt nguyệt sáng, vì những pháp bạch tịnh đều viên mãn. Bồ đề tâm như đèn sáng, vì có thể phóng những pháp quang minh. Bồ đề tâm như mắt sáng, vì thấy khắp tất cả chỗ an nguy. Bồ đề tâm dường như con đường lớn, vì dẫn vào thành đại trí. Bồ đề tâm như con đường chánh, vì làm cho rời khỏi tà pháp. Bồ đề tâm như cỗ xe lớn, vì có thể chuyên chở chư Bồ tát. Bồ đề tâm như cửa nẻo, vì khai thị tất cả hạnh Bồ tát. Bồ đề tâm như cung điện, vì an trụ tu tập pháp tam muội. Bồ đề tâm như khu vườn vì, ở trong đó dạo chơi hưởng pháp lạc. Bồ đề tâm như nhà cửa vì an ổn tất cả chúng sanh. Bồ đề tâm là chỗ về, vì lợi ích tất cả thế gian. Bồ đề tâm là chỗ dựa, vì là dựa nương của những Bồ tát hạnh. Bồ đề tâm như từ phụ, vì dạy dỗ tất cả chư Bồ tát. Bồ đề tâm như từ mẫu, vì sanh trưởng tất cả Bồ tát. Bồ đề tâm như nhũ mẫu, vì dưỡng dục tất cả chư Bồ tát. Bồ đề tâm như thiện hữu, vì thành tựu lợi ích cho chư Bồ tát. Bồ đề tâm như vua chúa, vì vượt hơn tất cả hàng Nhị thừa. Bồ đề tâm như đế vương, vì được tự tại trong tất cả nguyện. Bồ đề tâm như đại hải, vì tất cả công đức đều vào trong đó. Bồ đề tâm như núi Tu Di, vì bình đẳng nơi tâm các chúng sinh, Bồ đề tâm như Thiết Vi vì nhiếp trì tất cả thế gian. Bồ đề tâm như Tuyết Sơn, vì sanh lớn tất cả cây thuốc trí huệ, Bồ đề tâm như Hương Sơn, vì xuất sanh tất cả hương công đức, Bồ đề tâm như hư không, vì những diệu công đức rộng vô biên. Bồ đề tâm như liên hoa, vì chẳng nhiễm tất cả pháp thế gian. Bồ đề tâm như voi thông minh thuần thục, vì tâm ấy thuận lành chẳng ngang trái. Bồ đề tâm như ngựa hiền hay, vì xa lìa tất cả những tánh ác. Bồ đề tâm như điều ngự sư, vì thủ hộ tất cả pháp Đại thừa. Bồ đề tâm như thuốc hay, vì trị được tất cả bệnh phiền não. Bồ đề tâm như hố sâu, vì có thể làm sụp đổ tất cả những ác pháp. Bồ đề tâm như kim cang, vì đều có thể xuyên thấu tất cả các pháp. Bồ đề tâm như trấp hương, vì có thể đựng tất cả hương công đức. Bồ đề tâm như diệu hoa, vì tất cả thế gian đều ưa thấy. Bồ đề tâm như bạch chiên đàn, vì trừ những nóng tham dục làm cho mát mẻ. Bồ đề tâm như hắc trầm hương, vì có thể xông khắp pháp giới. Bồ đề tâm như Thiên Kiến dược vương, vì phá được tất cả bệnh phiền não, Bồ đề tâm như thuốc tỳ cấp ma, vì nhổ được tất cả hoặc tiển. Bồ đề tâm như Ðế Thích, vì là tối tôn trong tất cả vua chúa. Bồ đề tâm như Tỳ Sa môn, vì dứt được tất cả khổ nghèo cùng. Bồ đề tâm như Công Ðức Thiên, vì trang nghiêm với tất cả công đức. Bồ đề tâm như đồ trang nghiêm, vì trang nghiêm tất cả chư Bồ tát. Bồ đề tâm như kiếp hỏa đốt cháy, vì có thể cháy tiêu tất cả hữu vi. Bồ đề tâm như thuốc vô sanh căn, vì trưởng dưỡng tất cả Phật pháp. Bồ đề tâm như long châu, vì tiêu được tất cả độc phiền não. Bồ đề tâm như thủy thanh châu, vì có thể thanh tất cả phiền não trược. Bồ đề tâm như châu như ý, vì châu cấp cho tất cả kẻ nghèo thiếu. Bồ đề tâm như bình công đức, vì làm cho tâm chúng sanh được thỏa mãn. Bồ đề tâm như cây như ý, vì có thể mưa tất cả đồ trang nghiêm. Bồ đề tâm như áo lông ngỗng, vì chẳng dính bụi sanh tử. Bồ đề tâm như chỉ bạch điệp, vì bổn lai tánh thanh tịnh. Bồ đề tâm như lưỡi cày bén, vì có thể dọn tất cả ruộng chúng sanh. Bồ đề tâm như na la diên, vì có thể dẹp tất cả kẻ địch ngã kiến. Bồ đề tâm như mũi tên đi mau, vì phá được tất cả đích khổ. Bồ đề tâm như ngọn mâu nhọn, vì có thể xuyên thủng giáp phiền não. Bồ đề tâm như giáp cứng, vì có thể hộ tâm như lý. Bồ đề tâm như dao bén, vì có thể chặt tất cả đầu phiền não. Bồ đề tâm như gươm bén, vì có thể chặt đứt tất cả giáp kiêu mạn. Bồ đề tâm như dũng tướng tràng, vì có thể dẹp phục tất cả ma quân. Bồ đề tâm như cưa bén, vì có thể cưa đứt tất cả cây vô minh. Bồ đề tâm như búa bén, vì có thể chặt những cây khổ. Bồ đề tâm như binh khí, vì có thể đề phòng nạn khổ. Bồ đề tâm như cánh tay giỏi, vì phòng hộ tất cả những pháp độ thân, Bồ đề tâm như đôi chân tốt, vì an lập tất cả những công đức. Bồ đề tâm như thuốc chữa mắt, vì diệt trừ tất cả bệnh lòa vô minh. Bồ đề tâm như kìm nhiếp, vì có thể nhổ tất cả gai thân kiến. Bồ đề tâm như ngọa cụ, vì dứt trừ những lao khổ sanh tử. Bồ đề tâm như thiện tri thức, vì có thể mở tất cả dây trói sanh tử. Bồ đề tâm như tài bửu, vì trừ tất cả sự nghèo cùng. Bồ đề tâm như đại đạo sư, vì khéo biết đạo xuất yếu của Bồ tát. Bồ đề tâm như phục tạng, vì xuất sanh của công đức không thiếu. Bồ đề tâm như nước suối trào, vì sanh nước trí huệ không cùng tận. Bồ đề tâm như gương sáng, vì hiện khắp tất cả tượng pháp môn. Bồ đề tâm dường như liên hoa, vì chẳng nhiễm tất cả tội cấu. Bồ đề tâm như sông lớn, vì chảy dẫn ra tất cả nhiếp pháp độ pháp. Bồ đề tâm như đại Long Vương, vì có thể mưa tất cả diệu pháp. Bồ đề tâm dường như mạng căn, vì nhậm trì thân đại bi của Bồ tát. Bồ đề tâm như cam lộ, vì có thể làm cho an trụ nơi cõi bất tử. Bồ đề tâm như tấm lưới lớn, vì nhiếp khắp tất cả những chúng sanh. Bồ đề tâm như lưới chài, vì nhiếp lấy tất cả kẻ đáng được hóa độ. Bồ đề tâm như câu mồi, vì bắt những kẻ ở trong vực hữu lậu. Bồ đề tâm như thuốc a già đà, vì có thể làm cho người vô bệnh vĩnh viễn được an ổn. Bồ đề tâm như thuốc trừ độc, vì có thể tiêu hết độc tham ái. Bồ đề tâm như người trì chú giỏi, vì có thể trừ tất cả độc điên đảo. Bồ đề tâm như gió mạnh, vì có thể thổi cuốn tất cả sương mù che chướng. Bồ đề tâm như xứ châu bửu, vì xuất sanh tất cả báu giác phần. Bồ đề tâm như chủng tánh tốt, vì xuất sanh tất cả pháp bạch tịnh. Bồ đề tâm như nhà ở, vì là chỗ ở của những pháp công đức. Bồ đề tâm như thị tứ, vì là chỗ đổi chác của thương gia Bồ tát. Bồ đề tâm như thuốc luyện vàng, vì có thể trị tất cả cặn phiền não. Bồ đề tâm như mật tốt, vì viên mãn tất cả vị công đức. Bồ đề tâm như chánh đạo, vì khiến chư Bồ tát vào trí thành. Bồ đề tâm như chậu tốt, vì có thể đựng tất cả pháp bạch tịnh. Bồ đề tâm như mưa phải thời, vì có thể trừ tất cả bụi phiền não. Bồ đề tâm là chỗ ở, vì là chỗ ở của tất cả Bồ tát. Bồ đề tâm là hạnh vô tận, vì chẳng chứng lấy quả giải thoát của Thanh văn. Bồ đề tâm như tịnh lưu ly, vì tự tánh sáng sạch không nhơ, Bồ đề tâm như châu Ðế thanh, vì hơn hẳn trí của thế gian và Nhị thừa. Bồ đề tâm như tiếng trống tan canh, vì đánh thức chúng sanh say ngủ bởi phiền não. Bồ đề tâm như nước trong sạch, vì tánh vốn thuần sạch không nhơ đục. Bồ đề tâm như vàng diêm phù đàn, vì che chói tất cả pháp lành hữu vi. Bồ đề tâm như đại sơn vương, vì siêu xuất tất cả thế gian. Bồ đề tâm là chỗ về, vì chẳng chối từ tất cả ai trở về. Bồ đề tâm là nghĩa lợi, vì có thể trừ tất cả sự suy não. Bồ đề tâm là diệu bửu, vì có thể làm cho tất cả tâm sanh hoan hỉ. Bồ đề tâm như hội đại thí, vì sung mãn tất cả tâm chúng sanh. Bồ đề tâm là tôn thắng, vì tâm chúng sanh không tâm nào bằng. Bồ đề tâm như phục tạng, vì có thể nhiếp tất cả Phật pháp. Bồ đề tâm như lưới nhơn đà la, vì có thể phục A tu la phiền não. Bồ đề tâm như gió bà lâu na, vì có thể chấn động những kẻ đáng được hóa độ. Bồ đề tâm như lửa nhân đà la, vì có thể đốt cháy tất cả hoặc tập. Bồ đề tâm như Phật chi đề, vì tất cả thế gian nên cúng dường.
Này Thiện nam tử! Bồ đề tâm thành tựu vô lượng công đức như vậy.
Tóm lại, phải biết Bồ đề tâm đồng với công đức của tất cả Phật pháp.
Tại sao vậy?
Vì nhân nơi Bồ đề tâm mà xuất sanh tất cả Bồ tát hạnh. Tam thế Như Lai từ Bồ đề tâm mà xuất sanh.
Vì thế nên nếu có ai phát tâm Vô thượng Bồ đề thời là đã xuất sanh vô lượng công đức, có thể nhiếp thủ khắp Nhứt thiết trí đạo.
Này Thiện nam tử! Ví như có người được thuốc vô úy thời rời năm điều khủng bố.
Những là lửa không cháy được. Ðộc không hại được. Gươm dao không đứt được. Nước không làm trôi chìm được. Khói không xông ngộp được.
Cũng vậy, đại Bồ tát được thuốc Nhứt thiết trí Bồ đề tâm, thời lửa tham không cháy, độc sân chẳng hại, dao hoặc chẳng đứt, dòng hữu lậu chẳng cuốn trôi, khói giác quán không thể xông hại.
Ví như có người được thuốc giải thoát, thời vĩnh viễn không hoạn nạn. Cũng vậy, đại Bồ tát được thuốc giải thoát trí Bồ đề tâm, thời lìa hẳn sanh tử hoạn nạn.
Ví như có người cầm thuốc ma ha ưng già, rắn độc nghe mùi thời liền tránh xa. Cũng vậy, đại Bồ tát gìn lấy thuốc đại ưng già Bồ đề tâm, thời tất cả rắn độc ác phiền não nghe hơi thảy đều tan mất.
Ví như có người cầm thuốc vô thắng, tất cả oán địch không hơn được. Cũng vậy, đại Bồ tát cầm thuốc vô thắng đại Bồ đề tâm, thời hàng phục được tất cả ma quân.
Ví như có người cầm thuốc tỳ cấp ma, có thể làm cho độc tiển tự nhiên rơi rớt. Cũng vậy, đại Bồ tát cầm thuốc tỳ cấp ma Bồ đề tâm, làm cho tên độc tham sân si ác kiến tự nhiên rơi rớt.
Ví như có người cầm thuốc thiện kiến, có thể trừ tất cả bệnh tật đã mang. Cũng vậy, đại Bồ tát cầm thuốc thiện kiến Bồ đề tâm, trừ hết tất cả bệnh phiền não.
Như có dược thọ tên san đà na, có ai lấy vỏ dùng thoa ghẻ, thời ghẻ liền lành, vỏ cây ấy vừa lấy là sanh lại liền, lấy không hết được. Cũng vậy, đại Bồ tát từ Bồ đề tâm sanh cây Nhứt thiết trí, có ai thấy mà sanh lòng tin, thời ghẻ phiền não nghiệp đều được tiêu diệt, cây Nhứt thiết trí không hề tổn.
Như có cây thuốc tên là vô sanh căn, do sức của cây này mà tăng trưởng tất cả cây ở Diêm Phù Ðề. Cũng vậy do sức cây Bồ đề tâm của đại Bồ tát làm cho tất cả thiện pháp của hàng hữu học vô học và chư Bồ tát đều được tăng trưởng.
Ví như thuốc A lam bà, nếu dùng thoa thân, thời thân và tâm đều có kham năng. Cũng vậy Bồ đề tâm của đại Bồ tát làm cho thân tâm tăng trưởng pháp lành.
Ví như có người được thuốc niệm lực, phàm những sự đã được nghe thời ghi nhớ chẳng quên. Ðại Bồ tát được tâm Bồ đề thời nghe trì tất cả Phật pháp đều không quên mất.
Ví như thuốc đại liên hoa, nếu ai uống thuốc này thời sẽ sống lâu một kiếp. Cũng vậy, đại Bồ tát uống Bồ đề tâm thời được thọ mạng tự tại trong vô số kiếp.
Ví như thuốc ẩn hình, người cầm thuốc này thời nhơn và phi nhơn đều không thấy được. Ðại Bồ tát cầm Bồ đề tâm thời tất cả ma chúng không thấy được.
Này Thiện nam tử! Như biển có châu vương tên là Phổ Tập Chúng Bửu. Châu này nếu còn, giả sử kiếp hỏa đốt cháy thế gian cũng không thể làm cho biển này giảm được một giọt nước. Cũng vậy, tâm Bồ đề ở trong biển đại nguyện của Bồ tát, nếu thường ghi nhớ gìn giữ chẳng thối thất, thời không thể hư hoại một thiện căn của Bồ tát. Nếu thối tâm Bồ đề thời tất cả pháp lành đều diệt tan.
Như có châu ma ni tên là Ðại Quang Minh, nếu ai đeo châu này thời bao nhiêu quang minh của tất cả đồ trang sức khác đều bị che chói khuất cả. Cũng vậy Bồ đề tâm trang nghiêm nơi thân của Bồ tát thời tất cả tâm Nhị thừa đều khuất mất.
Như thủy thanh châu có thể lóng trong nước đục. Cũng vậy, Bồ đề tâm của Bồ tát lóng sạch tất cả phiền não.
Như có người đeo châu Trụ Thủy xuống biển không bị nước làm hại. Cũng vậy, đại Bồ tát được Bồ đề tâm vào trong tất cả biển sanh tử trọn không bị chìm.
Như có người được bửu châu của rồng rồi cầm đi vào long cung, không bị các loài rồng rắn làm hại. Cũng vậy, đại Bồ tát được tâm Bồ đề vào trong dục giới, tất cả phiền não không làm hại được.
Như Thiên Ðế Thích đội mão ma ni che khuất tất cả thiên chúng khác. Cũng vậy, đại Bồ tát đội mão đại nguyện Bồ đề tâm thời vượt hơn tất cả chúng sanh trong tam giới.
Như có người được châu như ý thời hết nghèo khổ. Cũng vậy, đại Bồ tát, được Bồ đề tâm thời xa lì tất cả tà mạng bố úy.
Như có người được châu Nhựt Tinh cầm hướng về phía ánh nắng mặt trời thời sanh ra lửa. Cũng vậy, đại Bồ tát được tâm Bồ đề cầm hướng đến trí quang mà sanh trí hỏa.
Như có người được châu Nguyệt Tinh, cầm hướng về phía ánh sáng mặt trăng thời sanh ra nước. Cũng vậy, đại Bồ tát được tâm Bồ đề xoay về hồi hướng thời sanh tất cả thiện căn đại nguyện.
Như Long Vương đội mão ma ni bửu thời rời khỏi tất cả oán địch bố úy. Cũng vậy, đại Bồ tát đội mão Bồ đề tâm đại bi thời rời khỏi ác đạo và các nạn.
Như có bửu châu tên là nhất thiết thế gian trang nghiêm tạng, nếu ai được châu này thời muốn chi cũng đều được thỏa mãn, mà châu này không bị tổn giảm. Cũng vậy, nếu ai được tâm Bồ đề này thời đều được toại nguyện, mà tâm này không bị tổn giảm.
Như Chuyển Luân Vương có ma ni bửu để trong cung, phóng ánh sáng lớn phá tất cả tối. Cũng vậy, đại Bồ tát đem Bồ đề tâm để ở dục giới phóng đại trí quang phá vô minh của mọi loài.
Như châu đế thanh đại ma ni, ai được quang minh của châu này chiếu nhằm thời thân người ấy đồng màu với châu này. Cũng vậy, đại Bồ tát dùng Bồ đề tâm quán sát các pháp hồi hướng thiện căn thời đều đồng, một màu Bồ đề tâm.
Như châu lưu ly trăm ngàn năm ở trong chỗ nhơ uế mà chẳng nhiễm nhơ uế, vì tánh nó bổn lai trong sạch. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát ở dục giới trăm ngàn kiếp mà chẳng bị sự lỗi ác của cõi dục làm nhiễm, vì tánh nó thanh tịnh như pháp giới.
Như châu tịnh quang minh có thể chói khuất màu sắc của tất cả châu báu khác. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát, có thể chói khuất tất cả công đức của phàm phu và Nhị thừa.
Như châu hỏa diệm đều có thể trừ diệt tất cả tối tăm. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát có thể diệt trừ tất cả sự tối tăm của vô tri.
Như trong biển có vô giá bửu, người đi buôn châu báu lượm được đem về thành thị, tất cả quang sắc của những châu ngọc khác không bằng được. Cũng vậy, Bồ đề tâm ở trong biển lớn sanh tử, đại Bồ tát dùng thuyền đại nguyện chở đem vô thành giải thoát, công đức của hàng Nhị thừa không bằng được.
Như có bửu châu tên là tự tại vương ở tại châu Diêm Phù Ðề cách mặt nhật mặt nguyệt bốn vạn do tuần, bao nhiêu cảnh vật trang nghiêm của nhật nguyệt đều hiện bóng rõ ràng trong bửu châu này. Cũng vậy, công đức thanh tịnh của đại Bồ tát phát Bồ đề tâm ở trong sanh tử chiếu pháp giới hư không, tất cả công đức của Phật trí đều hiện trong đó.
Như bửu châu tự tại vương, tất cả tài vật châu báu y phục mà ánh sáng nhật nguyệt chiếu đến giá trị không bằng được bửu châu này. Cũng vậy, tâm Bồ đề của đại Bồ tát, tất cả công đức của thiên nhơn Nhị thừa mà Nhứt thiết trí quang chiếu đến đều không bằng được.
Như trong biển có bửu châu hải tạng. Châu này hiện khắp những sự trang nghiêm trong biển. Cũng vậy, Bồ đề tâm của Bồ tát hiện khắp những sự trang nghiêm của Nhứt thiết trí.
Như vàng Diêm Phù Ðàn trên trời chỉ trừ tâm vương đại ma ni, không bảo vật nào sánh bằng. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát, trừ Nhứt thiết trí, không công đức nào sánh bằng.
Như người giỏi phương pháp thâu rồng, thời ở trong loài rồng được tự tại. Cũng vậy, Bồ đề tâm của Bồ tát được tự tại trong tất cả phiền não.
Như dũng sĩ mặc giáp cầm binh khí, tất cả oán địch không chế phục được. Cũng vậy, đại Bồ tát mặc và cầm tâm Bồ đề thời tất cả nghiệp hoặc không chế ngự được.
Như hắc chiên đàn hương trên trời, nếu đốt một chỉ thời hơi hương xông khắp Tiểu Thiên thế giới, giá trị của tất cả trân bửu trong Ðại Thiên thế giới đều không bằng. Cũng vậy, một niệm công đức của Bồ đề tâm của đại Bồ tát xông khắp pháp giới, tất cả công đức của Thanh văn Duyên giác đều không bằng được.
Như bạch chiên đàn thoa trên thân thời có thể trừ tất cả nhiệt não làm cho thân tâm được thanh lương. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát có thể trừ tất cả hư vọng phân biệt phiền não, làm cho được trí huệ.
Như núi Tu Di, nếu ai ở gần thời đồng một màu sắc với núi này. Cũng vậy, nếu ai ở gần Bồ đề tâm của đại Bồ tát thời đồng màu với Nhứt thiết trí của Bồ tát.
Như cây ba lợi chất đa la, hương khí của vỏ cây này không cỏ cây hoa nào ở Diêm Phù Ðề thơm bằng. Cũng vậy, hương công đức đại nguyện của Bồ đề tâm của đại Bồ tát hơn hẳn công đức của hương giới, định, huệ, giải thoát và giải thoát tri kiến của tất cả hàng Nhị thừa.
Như cây ba lợi chất đa la dầu chưa đơm hoa, nhưng nên biết chính nơi cây này là chỗ sản xuất vô lượng hoa. Cũng vậy, tâm Bồ đề của đại Bồ tát dầu chưa phát sanh Nhứt thiết trí, nhưng nên biết tâm này là chỗ xuất sanh hoa trí giác cho vô số chúng nhơn thiên.
Như dùng hoa ba lợi chất đa la để ướp y phục trong một ngày, thời mùi thơm hơn hẳn dùng các thứ hoa thơm khác ướp y phục trong ngàn năm. Cũng vậy, tâm Bồ đề của đại Bồ tát huân tập công đức trong một đời hơn hẳn công đức vô lậu của hàng Nhị thừa huân tập trong trăm ngàn kiếp.
Như trong hải đảo mọc cây Gia tử, cây rễ nhánh lá bông trái của cây này, mọi người thường lấy ăn dùng, mà vẫn không hết. Cũng vậy, tâm Bồ đề của đại Bồ tát, từ sơ phát tâm đến thành Phật, chánh pháp trụ thế luôn lợi ích tất cả thế gian không lúc nào tạm dứt.
Như có nước thuốc tên là ha trạch ca, nếu dùng một lượng nước thuốc này thời biến được ngàn lượng đồng đều thành chân kim, chẳng phải đồng biến được thuốc này. Cũng vậy, đại Bồ tát dùng thuốc trí hồi hướng của Bồ đề tâm, biến tất cả pháp nghiệp hoặc làm cho đều thành tướng Nhứt thiết trí, chẳng phải nghiệp hoặc biến được tâm này.
Như chút ít lửa, tùy đem nhúm đốt chỗ nào thời ngọn lửa càng thêm mạnh. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát, tùy chỗ nào phan duyên thời trí huệ càng mạnh.
Như một ngọn đèn đem thắp trăm ngàn đèn khác, mà ngọn đèn này không tổn giảm. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát sanh thành tam thế Phật trí, mà tâm này không giảm không hết.
Như đem một ngọn đèn vào trong nhà tối, thời có thể phá trừ sự tối tăm đã trăm ngàn năm. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát đem vào trong tâm của chúng sanh, thời có thể trừ hết những phiền não nghiệp chướng trong trăm ngàn vạn ức bất khả thuyết kiếp.
Như tim đèn, tùy lớn hay nhỏ mà phát ánh sáng, nếu thêm dầu thời ánh sáng chẳng tắt. Cũng vậy, đèn Bồ đề tâm của đại Bồ tát, dùng đại nguyện làm tim quang minh chiếu pháp giới, thêm dầu đại bi thời giáo hóa chúng sanh, tịnh Phật độ, thi hành Phật sự không thôi dứt.
Như Tha Hóa Tự Tại Thiên Vương đội thiên quan diêm phù đàn kim, tất cả vật trang nghiêm của chư Thiên tử cõi dục đều không bằng được. Cũng vậy, đại Bồ tát đội Bồ đề tâm đại nguyện, thời tất cả công đức của phàm phu Nhị thừa đều không bằng được.
Như lúc sư tử vương gầm rống, sư tử con nghe tiếng đều thêm mạnh mẽ, còn các muông thú khác đều kinh sợ lẩn trốn. Cũng vậy, Bồ đề tâm của Pháp Vương gầm rống, chư Bồ tát pháp Vương tử nghe tiếng Phật thời thêm công đức, còn người có sở đắc nghe tiếng Phật thời đều thối tán.
Như có người lấy gân sư tử làm dây đờn, tấu đờn này thời tiếng của những đờn khác đều tắt mất. Cũng vậy, đại Bồ tát dùng tâm Bồ đề làm dây pháp nhạc, khi tấu lên thời tất cả ngũ dục và công đức của Nhị thừa đều đoạn tuyệt.
Như có người chứa sữa dê, sữa bò nhiều như biển lớn, đem một giọt sữa sư tử nhỏ vào trong đó, thời đều biến hoại, sữa sư tử xuyên thẳng qua không bị trở ngại. Cũng vậy, đại Bồ tát đem tâm Bồ đề để vào trong biển phiền não nghiệp đã chứa từ vô lượng kiếp, thời đều hư hoại, mà Bồ đề tâm thẳng qua vô ngại, trọn không trụ trong quả giải thoát của Nhị thừa.
Như chim Ca Lăng Tần Già lúc còn ở trong vỏ trứng đã có thế lực, các loại chim khác đều không bằng được. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát có những thế lực công đức đại bi, hàng Thanh văn và Duyên giác không bằng được.
Như chim Kim Sí lúc mới sanh cặp mắt sáng lanh, bay liệng mau chóng, tất cả chim khác dầu đã sanh lâu đã trưởng thành vẫn không bằng được. Cũng vậy, đại Bồ tát phát Bồ đề tâm làm pháp Vương tử thời trí huệ thanh tịnh, đại bi dũng mãnh, tất cả hàng Nhị thừa dầu đã tu hành trăm ngàn kiếp vẫn không bằng được.
Như có tráng sĩ cầm mâu nhọn đâm thủng giáp cứng dầy xuyên qua vô ngại. Cũng vậy, đại Bồ tát dùng Bồ đề tâm đâm thủng hư những tà kiến phiền não, xuyên qua vô ngại.
Như đại lực sĩ Ma Ha Na Già, nếu phấn khởi oai lực, thời trên trán nổi bóng ghẻ, nếu bóng ghẻ ấy chưa lặn, thời tất cả người trong Diêm Phù Ðề không ai đấu sức lại. Cũng vậy, đại Bồ tát nếu khởi đại bi thời tất định phát Bồ đề tâm, lúc chưa xả tâm này thời tất cả thế gian những ma và ma dân không làm hại được.
Như xạ sư có các đệ tử, dầu chưa tập quen nghề của thầy, nhưng sự khôn ngoan khéo léo đã hơn những người khác. Ðại Bồ tát lúc mới phát tâm cũng như vậy, dầu chưa tập quen hạnh Nhứt thiết trí, nhưng bao nhiêu trí nguyện dục giải đã hơn hẳn tất cả thế gian và Nhị thừa.
Như người tập bắn tên, trước đặt chân sau mới tập cách bắn. Cũng vậy, đại Bồ tát muốn học đạo Nhứt thiết trí của Như Lai, trước phải an trụ tâm Bồ đề, rồi sau mới tu hành tất cả Phật pháp.
Như nhà ảo thuật sắp bày trò, trước phải nhớ và trì ảo pháp, sau đó biến hiện mới thành tựu. Cũng vậy, đại Bồ tát sắp phát khởi thần thông của chư Phật Bồ tát, trước phải phát tâm Bồ đề, sau đó mọi sự mới được thành tựu.
Như ảo thuật, không có hình sắc mà hiện ra hình sắc. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát dầu không hình sắc thấy được, nhưng có thể khắp thập phương pháp giới thị hiên những công đức trang nghiêm.
Như mèo chồn vừa nhìn thấy chuột, thời chuột liền rút vô hang chẳng dám ra. Cũng vậy, đại Bồ tát phát Bồ đề tâm tạm dùng huệ nhãn xem nghiệp hoặc, thời nghiệp hoặc liền lẩn trốn chẳng còn sanh.
Như có người đeo đồ trang sức bằng vàng diêm phù đàn, vàng này chói che những vật khác, làm cho những vật khác như đống mực đen. Cũng vậy, đại Bồ tát đeo Bồ đề tâm, tâm này che chói tất cả công đức của phàm phu và Nhị thừa, làm cho những công đức này không còn quang sắc.
Như chút ít từ thạch, sức của nó có thể hút những xiềng xích sắt. Cũng vậy, đại Bồ tát khởi một niệm Bồ đề tâm, thời có thể hoại diệt tất cả kiến dục vô minh.
Như có từ thạch, sắt nếu đối diện thời đều bị hút đi không còn an trụ được. Bồ đề tâm của đại Bồ tát cũng như vậy, những nghiệp phiền não và Nhị thừa giải thoát nếu tạm đối diện thời đều tan mất không còn lưu trú.
Như có người giỏi vào biển lớn, tất cả loài thủy tộc không làm hại được, giả sử vào miệng cá Ma Kiệt cũng không bị cắn nuốt. Cũng vậy, đại Bồ tát phát tâm Bồ đề vào biển sanh tử, những nghiệp phiền não không làm hại được, giả sử vào trong pháp thiện tế của Thanh văn Duyên giác cũng chẳng bị họ làm lưu nạn.
Như có người uống nước cam lộ, tất cả vật độc không làm hại được. Cũng vậy, đại Bồ tát uống Bồ đề tâm thời chẳng sa vào hàng Thanh văn Bích Chi Phật, vì đủ sức bi nguyện quảng đại.
Như có người được thuốc an thiện na dùng thoa lên đôi mắt, dầu đi trong nhân gian mà không ai ngó thấy. Cũng vậy, đại Bồ tát được Bồ đề tâm, có thể dùng thiện phương tiện nhập cảnh giới ma, nhưng tất cả chúng ma không thấy được.
Như có người nương dựa Quốc Vương thời chẳng sợ những người khác. Cũng vậy, đại Bồ tát nương dựa thế lực lớn của Bồ đề tâm thời chẳng sợ những nạn chướng cái ác đạo.
Như có người ở trong nước thời chẳng sợ lửa cháy. Cũng vậy, đại Bồ tát ở trong thiện căn Bồ đề tâm thời chẳng sợ trí giải thoát của Nhị thừa.
Như người nương dựa mãnh tướng thời không sợ tất cả kẻ oán địch. Cũng vậy, đại Bồ tát nương dựa sức dũng mãnh của Bồ đề tâm thời chẳng sợ tất cả ác hạnh.
Như Thiện Ðế Thích cầm chày kim cang đánh dẹp tất cả chúng A tu la. Cũng vậy, đại Bồ tát cầm giữ tâm Bồ đề xô dẹp tất cả những ma ngoại đạo.
Như có người uống thuốc diên mạng thời mãi mãi được tráng kiện chẳng già chẳng ốm. Cũng vậy, đại Bồ tát uống Bồ đề tâm thời trong vô số kiếp thật hành Bồ tát hạnh không nhàm mỏi, cũng không nhiễm trước.
Như có người điều hòa thuốc nước, thời trước hết phải lấy nước tốt trong sạch. Cũng vậy, đại Bồ tát muốn tu tất cả hạnh nguyện Đại thừa thời trước hết phải phát Bồ đề tâm.
Như người giữ gìn thân thể, thời trước hết phải gìn giữ mạng căn. Cũng vậy, đại Bồ tát hộ trì Phật pháp thời phải hộ trì Bồ đề tâm trước.
Như người nếu mạng căn dứt thời không thể làm lợi ích cho cha mẹ tôn thân. Cũng vậy, đại Bồ tát nếu xả bỏ Bồ đề tâm thời không thể làm lợi ích cho tất cả chúng sanh, không thể thành tựu Phật công đức.
Như đại hải không ai làm hư hoại được. Cũng vậy, những nghiệp hoặc và tâm Nhị thừa chẳng thể làm hư hoại được.
Như ánh sáng mặt nhật, ánh sáng của tinh tú không chói che được. Cũng vậy, tất cả trí vô lậu của Nhị thừa không thể chói che Bồ đề tâm được.
Như Vương tử sơ sanh, thời được tất cả quan đều tôn trọng, vì là dòng Vua tự tại. Cũng vậy, đại Bồ tát ở trong Phật pháp phát Bồ đề tâm thời được các bực kỳ túc tu phạm hạnh, Nhị thừa đều tôn trọng, vì đại bi tự tại.
Như Vương tử dầu tuổi còn nhỏ bé, nhưng các quan đều kính lễ. Cũng vậy, đại Bồ tát dầu mới phát tâm tu Bồ tát hạnh, nhưng được các bực kỳ cựu Thanh văn kính lễ.
Như Vương tử dầu chưa được tự tại nơi tất cả các quan, nhưng đã đủ vương tướng nên chẳng đồng với tất cả các quan, vì dòng dõi tôn thắng. Cũng vậy, đại Bồ tát dầu chưa được tự tại trong tất cả nghiệp hoặc nhưng đã đủ tướng Bồ đề nên chẳng đồng với tất cả hàng Nhị thừa, vì là chủng tánh Phật đệ nhất.
Như ma ni bửu thanh tịnh, vì mắt lòa nên thấy là bất tịnh. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát vốn thanh tịnh, kẻ vô trí chẳng tin cho là bất tịnh.
Như có thuốc được chú lực gia trì, nếu ai được thấy nghe cùng ở chung, thời tiêu diệt được tất cả bệnh. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát được tất cả thiện căn, trí huệ, phương tiện, nguyện trí đồng nhiếp trì, nếu có chúng sanh thấy, nghe, ở chung, ghi nhớ, thời tất cả bệnh phiền não đều được trừ diệt.
Như có người thường uống cam lộ, thân người này chẳng biến chẳng hoại. Cũng vậy, nếu đại Bồ tát ghi nhớ giữ gìn Bồ đề tâm thời thân nguyện trí rốt ráo chẳng hoại.
Như người máy bằng gỗ, nếu không có chốt thời ly tán chẳng vận động được. Cũng vậy, đại Bồ tát nếu không Bồ đề tâm thời công hạnh phân tán chẳng thể thành tựu tất cả Phật pháp.
Như Chuyển Luân Vương có trầm hương bửu tên là Tượng Tạng, nếu đốt hương này thời bốn binh chủng của Luân Vương đều bay lên không trung. Cũng vậy, đại Bồ tát có Bồ đề tâm, nếu phát tâm này thời tất cả thiện căn của Bồ tát thoát hẳn tam giới đi trong trí vô vi của Như Lai.
Như chất kim cang chỉ sản xuất từ mỏ kim cang hoặc mỏ vàng, chẳng phải sản xuất từ mỏ báu khác. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát chỉ phát sanh từ lòng đại bi cứu hộ chúng sanh, và từ cảnh giới thù thắng Nhứt thiết chủng trí, chẳng phải xuất sanh từ những thiện căn khác.
Như cây vô căn, chẳng có rễ mà nhánh lá bông trái đều sum sê. Cũng vậy, Bồ đề tâm của đại Bồ tát vốn không căn vô sở đắc mà có thể trưởng dưỡng Nhứt thiết chủng trí thần thông đại nguyện che mát khắp thế gian.
Như chất kim cang chẳng phải chậu xấu chậu bể đựng được, chỉ trừ chậu lành thật tốt. Cũng vậy, những chúng sanh hạ liệt tham sân phá giới giải đãi vọng niệm vô trí không thể chứa đựng Bồ đề tâm, chỉ trừ Bồ tát thâm tâm.
Như kim cang có thể xoi lũng các chất báu khác. Cũng vậy, Bồ đề tâm có thể xuyên thấu tất cả pháp bảo.
Như kim cang có thể làm hoại các hòn núi. Cũng vậy, Bồ đề tâm có thể phá vỡ những núi tà kiến.
Như kim cang dầu đã bể, nhưng các thứ báu khác vẫn không bằng. Cũng vậy, Bồ đề tâm dầu vì chí liệt mà có chút suy tổn, nhưng vẫn còn hơn tất cả công đức của hàng Nhị thừa.
Như kim cang dầu tổn khuyết nhưng vẫn trừ được sự nghèo cùng. Cũng vậy, Bồ đề tâm dầu bị tổn khuyết chẳng tăng tấn được các công hạnh, nhưng còn bỏ rời được tất cả sanh tử.
Như chút ít kim cang có thể phá hoại tất cả vật. Cũng vậy, tâm Bồ đề nhập chút ít cảnh giới liền phá tất cả vô tri phiền não.
Như kim cang chẳng phải người phàm có được. Cũng vậy, chẳng phải những chúng sanh ý liệt mà có được Bồ đề tâm.
Như kim cang, nếu là người chẳng biết rành chất báu thời không biết được công năng tác dụng của nó. Cũng vậy, người chẳng biết chánh pháp thời không biết được công năng tác dụng của Bồ đề tâm.
Như kim cang không gì làm tiêu diệt được. Cũng vậy, tất cả pháp không thể tiêu diệt được Bồ đề tâm.
Như chày kim cang, những người có sức khỏe đều không cầm được, chỉ trừ người có sức đại na la diên. Cũng vậy, Bồ đề tâm, tất cả hàng Nhị thừa đều không cầm giữ được, chỉ trừ Bồ tát có thiện lực kiên cố nhơn duyên quảng đại.
Như kim cang, tất cả vật khác không làm hoại được, mà kim cang lại có thể làm hoại các vật, thể tánh nó vẫn không tổn giảm. Cũng vậy, Bồ đề tâm khắp tất cả kiếp giáo hóa chúng sanh tu hành khổ hạnh. Những sự mà hàng Thanh văn Duyên giác không làm được, Bồ tát đều làm được, vẫn không nhàm mỏi, không tổn giảm Bồ đề tâm.
Như kim cang, chỉ trừ đất kim cang, những chỗ khác không thể giữ chịu được. Cũng vậy, Thanh văn Duyên giác đều không thể giữ chịu được Bồ đề tâm, chỉ trừ người xu hướng Phật trí.
Như chậu kim cang không nứt mẻ dùng đựng nước, thời vĩnh viễn nước không chảy rịn vào đất. Cũng vậy, dùng Bồ đề tâm chứa đựng thiện căn, thời vĩnh viễn không lọt vào các loài.
Như kim cang tế có thể giữ vững đại địa. Cũng vậy, Bồ đề tâm có thể giữ vững hạnh nguyện Bồ tát chẳng sa vào tam giới.
Như kim cang ở lâu trong nước chẳng rã chẳng ướt. Cũng vậy, Bồ đề tâm ở trong nghiệp hoặc sanh tử nhiều kiếp, vẫn không hư không đổi.
Như kim cang, tất cả thứ lửa không đốt cháy được, chẳng làm nóng được. Bồ đề tâm cũng vậy, tất cả lửa phiền não sanh tử không đốt được, không làm nóng được.
Như trên tòa kim cang trong Ðại Thiên thế giới có thể giữ vững chư Phật ngồi đạo tràng, hàng ma, thành đạo Vô thượng Chánh giác, tất cả những tòa khác không kham được. Cũng vậy, Bồ đề tâm có thể giữ vững tất cả hạnh nguyện, các môn Ba la mật, các nhẫn, các địa, hồi hướng thọ ký, tu tập pháp Bồ đề trợ đạo, cúng dường chư Phật nghe pháp thọ hành của Bồ tát, tất cả tâm khác không có công năng này.
Này Thiện nam tử! Bồ đề tâm thành tựu vô lượng vô biên nhẫn đến bất khả thuyết bất khả thuyết công đức thù thắng.
Nếu có chúng sanh phát tâm Vô thượng Bồ đề thời được công đức thù thắng như vậy.
Vì thế nên ngươi đã được lợi lành lớn, vì ngươi đã phát tâm Vô thượng Bồ đề cầu Bồ tát hạnh, đã được công đức lớn như vậy.
Này Thiện nam tử! Như ngươi hỏi Bồ tát thế nào học Bồ tát hạnh, thế nào tu Bồ tát đạo?
Ngươi nên vào trong lâu các Tỳ Lô Giá Na Ðại Trang Nghiêm này, ngươi quán sát khắp nơi thời có thể biết rõ học Bồ tát hạnh, học rồi thời thành tựu vô lượng công đức.