Kinh Đại Bát Nhã Ba La Mật Đa
(Trọn bộ 24 tập) 

--- o0o ---

Tập 22

Quyển Thứ 545

Hội Thứ Tư

Phẩm Tổng Trì

Thứ  10 - 1

Khi ấy, Thiên Đế Thích khởi nghĩ này rằng: Nếu các thiện nam tử thiện nữ nhân thảy chỉ nghe công đức danh hiệu Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, phải biết đã từng cúng dường vô lượng Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, phát thệ nguyện rộng, trồng nhiều căn lành quá khứ. Huống năng thọ trì đọc tụng, biên chép, suy nghĩ đúng lý, vì người diễn nói, hoặc năng tùy sức như dạy tu hành, phải biết người này đã ở chỗ vô lượng Phật quá khứ gần gũi cúng dường trồng nhiều căn lành, từng nghe Bát nhã Ba la mật đa. Nghe rồi suy nghĩ thọ trì đọc tụng, vì người diễn nói, như dạy tu hành. Hoặc đối kinh này năng hỏi năng đáp, nhờ phước lực đời trước nay thành xong việc này.

Nếu các thiện nam tử thiện nữ nhân thảy đã từng cúng dường vô lượng Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác, công đức thuần tịnh, nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm nơi tâm chẳng kinh chẳng sợ, chẳng bố chẳng lo, chẳng hối, chẳng lui chẳng chìm.

Bấy giờ, Thế Tôn biết tâm Thiên Đế Thích đã nghĩ liền bèn bảo rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nghĩ.

Khi ấy, Xá Lợi Tử biết tâm Thiên Đế Thích đã nghĩ, bèn thưa Phật rằng: Nếu các thiện nam tử thiện nữ nhân nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm rất sanh tin hiểu, thọ trì đọc tụng, biên chép, suy nghĩ đúng lý, biên chép giải nói rộng cho lưu khắp, như dạy tu hành; phải biết người này như các đại Bồ tát ngôi Bất thối. Sở dĩ vì sao?

Vì Bát nhã Ba la mật đa như thế nghĩa thú sâu thẳm khó tin khó hiểu. Nếu ở đời trước chẳng đã lâu tu hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, chẳng đối trước Phật thỉnh hỏi nghe thọ, chẳng ở chỗ Phật trồng nhiều căn lành, dễ đâu tạm được nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm liền năng tin hiểu được!

Bạch Thế Tôn! Nếu các thiện nam tử thiện nữ nhân thảy nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, tâm chẳng tin hiểu, phỉ báng hủy chê; phải biết người này đời trước đã đối Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm phỉ báng hủy chê. Sở dĩ vì sao?

Vì người ngu như thế căn lành ít vậy, không chánh nguyện vậy, gần bạn ác vậy. Nghe thuyết Bát nhã Ba la mật đa nghĩa thú sâu thẳm, bởi sức thói quen đời trước, chẳng tin chẳng vui, tâm chẳng thanh tịnh, chẳng nhẫn chẳng muốn. Vì cớ sao? Vì người ngu như thế ở đời quá khứ chưa từng gần gũi chư Phật Bồ tát và các Hiền Thánh, chưa từng thỉnh hỏi nghĩa thú sâu thẳm Bát nhã Ba la mật đa như thế vậy.

Bấy giờ, Thiên Đế Thích bảo Xá Lợi Tử rằng: Bát nhã Ba la mật đa như thế nghĩa thú sâu thẳm rất khó tin hiểu, có các kẻ chưa tin muốn tu hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, nghe thuyết nghĩa thú sâu thẳm trong ấy chẳng năng tin hiểu được, hoặc sanh hủy báng, chưa là hiếm có.

Khi ấy, Thiên Đế Thích lại thưa Phật rằng: Tôi nay kính lễ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm. Nếu tôi kính lễ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm tức là kính lễ Nhất thiết trí trí?

Bấy giờ, Phật bảo Thiên Đế Thích rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Nếu năng kính lễ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm tức là kính lễ Nhất thiết trí trí? Vì cớ sao?

Kiều Thi Ca! Chư Phật sở đắc Nhất thiết trí trí đều từ Bát nhã Ba la mật đa mà được sanh vậy. Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm lại do chư Phật Nhất thiết trí trí mà được có vậy.

Kiều Thi Ca! Các Bồ tát Ma ha tát nên hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, nên trụ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế, nên học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế.

Bấy giờ, Thiên Đế Thích thưa Phật rằng: Bạch Thế Tôn! Các Bồ tát Ma ha tát làm sao hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm gọi trụ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm? Làm sao hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm gọi học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm?

Bấy giờ, Phật khen Thiên Đế Thích rằng: Hay thay, hay thay, mới năng thỉnh hỏi thâm nghĩa như thế! Ngươi nhờ Phật lực năng hỏi Như Lai Ứng Chánh Đẳng Giác được thâm nghĩa như thế.

Kiều Thi Ca! Các Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, nếu đối sắc chẳng trụ, cũng chẳng trụ đây là sắc, đấy là học sắc. Nếu đối thọ tưởng hành thức chẳng trụ, cũng chẳng trụ đây là thọ tưởng hành thức, đấy là học thọ tưởng hành thức.

Lại nữa, Kiều Thi Ca! Các Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, nếu đối sắc chẳng học, cũng chẳng học đây là sắc, là chẳng trụ sắc. Nếu đối thọ tưởng hành thức chẳng học, cũng chẳng học đây là thọ tưởng hành thức, là chẳng trụ thọ tưởng hành thức.

Kiều Thi Ca! Đấy gọi Bồ tát Ma ha tát hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, cũng gọi trụ Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, cũng gọi học Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm.

Khi ấy, Xá Lợi Tử bèn thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa như thế rất là sâu thẳm. Bát nhã Ba la mật đa như thế khó so lường được. Bát nhã Ba la mật đa như thế khó chấp lấy được. Bát nhã Ba la mật đa như thế không có hạn lượng?

Bấy giờ, Phật bảo Xá Lợi Tử rằng: Như vậy, như vậy. Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, nếu đối sắc tánh sâu thẳm chẳng trụ, cũng chẳng trụ đây là sắc tánh sâu thẳm, đấy gọi học sắc tánh sâu thẳm. Nếu đối thọ tưởng hành thức tánh sâu thẳm chẳng trụ, cũng chẳng trụ đây là thọ tưởng hành thức tánh sâu thẳm, đấy gọi học thọ tưởng hành thức tánh sâu thẳm.

Lại nữa, Xá Lợi Tử! Các Bồ tát Ma ha tát khi hành Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, nếu đối sắc tánh sâu thẳm chẳng học, cũng chẳng học đây là sắc tánh sâu thẳm, đấy gọi chẳng trụ sắc tánh sâu thẳm. Nếu đối thọ tưởng hành thức tánh sâu thẳm chẳng học, cũng chẳng học đây là thọ tưởng hành thức tánh sâu thẳm, đấy gọi chẳng trụ thọ tưởng hành thức tánh sâu thẳm.

Khi ấy, Xá Lợi Tử lại thưa Phật rằng: Bát nhã Ba la mật đa như thế đã rất sâu thẳm, khó so lường được, khó chấp lấy được, không có hạn lượng thời khó tin hiểu, chỉ nên vì các Bồ tát ngôi Bất thối chuyển kia mà thuyết. Sở dĩ vì sao? Kia nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm như thế tâm chẳng kinh hoàng e sợ nghi ngờ, chẳng sanh hủy báng, thâm tâm tin hiểu!

Khi ấy, Thiên Đế Thích bèn hỏi cụ thọ Xá Lợi Tử rằng: Nếu có vì các Bồ tát chưa được nhận ký kia thuyết Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm sẽ có lỗi gì?

Khi ấy, Xá Lợi Tử bảo Thiên Đế Thích rằng: Kia nghe kinh hoàng e sợ nghi ngờ, chẳng tin hiểu được, hoặc sanh hủy báng. Do đấy gây làm thêm lớn nghiệp năng cảm đọa ác thú, chìm ba ác thú, lâu chịu khổ lớn, khó chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Vì vậy chẳng nên vì kia tuyên nói Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm.

Thiên Đế Thích  thưa: Vả có Bồ tát chưa được nhận ký nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, tâm chẳng kinh hoàng e sợ nghi ngờ, chẳng sanh hủy báng, rất tin hiểu chẳng?

Xá Lợi Tử đáp: Có. Kiều Thi Ca! Bồ tát Ma ha tát này phát tâm Vô thượng Chánh đẳng giác, tu lâu hạnh Bồ tát Ma ha tát, chẳng bao lâu sẽ nhận ký đại Bồ đề.

Kiều Thi Ca! Nếu Bồ tát Ma ha tát nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm tâm chẳng kinh hoàng e sợ nghi ngờ, chẳng sanh hủy báng, thâm tin hiểu được, phải biết Bồ tát Ma ha tát này đã nhận ký Vô thượng Đại Bồ đề. Nếu là chưa nhận, bất quá ở chỗ một Phật hoặc hai Phật định phải được nhận ký Đại Bồ đề.

Bấy giờ, Phật bảo Xá Lợi Tử rằng: Như vậy, như vậy. Như ngươi đã nói. Xá Lợi Tử! Nếu Bồ tát Ma ha tát học lâu Đại thừa, phát lâu đại nguyện, tu lâu hạnh lớn, cúng dường nhiều Phật, thờ nhiều bạn lành, căn lành thành thục; nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm, tâm chẳng kinh hoàng e sợ nghi ngờ, thâm tâm tin hiểu, thường ưa lóng nghe thọ trì đọc tụng, cung kính cúng dường, suy nghĩ đúng lý, vì người diễn nói, hoặc lại biên chép, như nói tu hành hằng không biếng mỏi.

Xá Lợi Tử! Bồ tát Ma ha tát này do nhân duyên đây, tùy sanh chỗ nào thường thấy chư Phật, hằng nghe Chánh pháp, cúng dường cung kính, tôn trọng ngợi khen. Tùy thấy Phật nào đều được nhận ký, không luống bỏ qua.

Khi ấy, Xá Lợi Tử bèn thưa Phật rằng: Tôi nay muốn nói chút ít thí dụ, cúi xin hứa cho!

Bấy giờ, Phật bảo Xá Lợi Tử rằng: Tùy ý ngươi nói.

Khi ấy, Xá Lợi Tử thưa rằng: Bạch Thế Tôn! Như các thiện nam tử thảy trụ Đại thừa mộng thấy tự ngồi tọa Diệu Bồ đề, phải biết người này gần chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Như vậy, nếu có các thiện nam tử thảy, được nghe Bát nhã Ba la mật đa hết lòng tin kính thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, biên chép giải nói, rộng cho lưu khắp. Phải biết người này học lâu Đại thừa, căn lành thành thục, hoặc đã được nhận ký Đại Bồ đề, hoặc gần sẽ nhận ký Đại Bồ đề, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Bạch Thế Tôn! Ví như có người dạo đi đồng nội trải qua đường hiểm hàng trăm do tuần, hoặc hai hoặc ba hoặc bốn hoặc năm trăm, thấy các tướng trước thành ấp vương đô, nghĩa là người thả trâu, rừng vườn ruộng thảy. Thấy tướng ấy rồi bèn khởi nghĩ này: Thành ấp vương đô cách đây chẳng xa. Khởi nghĩ này rồi thân tâm thơ thới, chẳng sợ ác thú, oán giặc đói khát.

Các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa cũng lại như thế. Nếu nghe Bát nhã Ba la mật đa, hết lòng tin kính, thọ trì đọc tụng tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, biên chép giải nói, rộng cho lưu khắp.

Phải biết người này chẳng lâu được nhận ký Đại Bồ đề, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, không rơi Thanh văn bậc Độc giác. Vì cớ sao? Vì đã được thấy nghe cúng dường cung kính Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm là tướng trước Vô thượng Bồ đề vậy.

Bạch Thế Tôn! Ví như có người muốn xem biển cả, lần hồi đi tới trải lâu nhiều thời chẳng thấy núi rừng, bèn khởi nghĩ này: Nay thấy tướng đây biển cả chẳng xa. Sở dĩ vì sao? Vì gần bờ biển cả đất phải thấp dần, không các núi rừng. Người kia bấy giờ, tuy chưa thấy biển mà thấy tướng gần, vui mừng nhảy nhót.

Các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa cũng lại như thế. Nếu được nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây hết lòng tin kính, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, biên chép giải nói, rộng cho lưu khắp. Phải biết người này chẳng lâu được nhận ký Đại Bồ đề, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề. Vì cớ sao? Vì đã được nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây là tướng trước Vô thượng Bồ đề vậy.

Bạch Thế Tôn! Ví như mùa xuân hoa quả cây thảy, lá cũ rụng rồi, nhánh nhóc thêm tươi nhuận. Nhiều người được thấy đều khởi nghĩ này: Hoa quả lá mới sẽ lú chẳng lâu. Sở dĩ vì sao? Các cây đây thảy hoa quả lá mới hiện tướng trước vậy.

Các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa cũng lại như thế. Nếu được nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây hết lòng tin kính, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, biên chép giải nói, rộng cho lưu khắp. Phải biết người này chẳng lâu được nhận ký Đại Bồ đề, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề.

Bạch Thế Tôn! Ví như người nữ mang thai lâu ngày, thân thể càng nặng, động nghỉ chẳng yên, ăn uống ngủ nghỉ thảy đều giảm ít, chẳng ưa nhiều lời, chán việc làm thường, vì chịu đau khổ vậy, nên đình chỉ mọi việc. Có người mẹ dị mẫu, thấy tướng này rồi tức biết nàng đây sinh đẻ chẳng lâu.

Các thiện nam tử trụ Bồ tát thừa cũng lại như thế. Nếu được nghe Bát nhã Ba la mật đa sâu thẳm đây, hết lòng tin kính, thọ trì đọc tụng, tinh siêng tu học, suy nghĩ đúng lý, biên chép giải nói, rộng cho lưu khắp. Phải biết người này chẳng lâu được nhận ký Đại Bồ đề, mau chứng Vô thượng Chánh đẳng Bồ đề, quay xe diệu pháp độ vô lượng chúng hữu tình.

Bấy giờ, Phật khen Xá Lợi Tử rằng: Hay thay, hay thay! Người năng khéo nói được Bồ tát thí dụ, phải biết đều là thần lực Như Lai.

--- o0o ---