Đời mạt Pháp - Phần 4

***

Tăng cao lòng tin Phật.

Mở rộng đạo Thích Ca.

Đó mới là hành đạo,

Đó mới là thiền gia;

1890. Đạo hưng do tăng chánh,

Nước thạnh do dân hòa.

Quan hệ ấy khá nhớ,

Trách nhiệm ấy đừng xa;

Những người tu cư sĩ,

Cũng như kẻ xuất gia.

Bổn phận cần gìn giữ,

Qui tắc chớ bỏ qua;

Cư sĩ tròn cư sĩ,

Xuất gia tròn xuất gia.

1900. Lo thoát ly trần tục,

Lo cứu độ người ta;

Mục đích ấy ôm chặt,

Chí nguyện ấy thiết tha.

Gian lao không lùi bước,

Chướng ngại cố vượt qua;

Nếu quyết tu như thế,

Tất nhiên Phật hiện ra.

Đạo quả được minh chứng,

Công đức được bao la;

1910. Chúng sanh đời mạt pháp,

Tu như vậy mới là...

Những lời trong bài kệ nói qua,

Rất mong kẻ gần xa chú ý.

Hạng xuất gia như người cư sĩ,

Đồng nhất tề đạo lý lo xong;

Không thẹn nơi Tam Bảo hội đồng,

Cũng chẳng hổ ở trong bè bạn.

Tâm cố định có ngày hết loạn,

Đạo cố tu sớm muộn cũng thành;

1920. Tu vốn là quan trọng sự hành,

Hành đạo được là thành quả được.

Muốn tu chớ để lòng nhu nhược,

Phải quyết tâm nỗ lực thi hành;

Lòng thỉ chung lo việc làm lành,

Luôn nuôi chí cầu sanh Phật Quốc.

Quyết tìm kiếm cho ra cảnh thật,

Khác hơn muôn sự vật tạm trần;

Trước độ mình khỏi chuyển luân thân,

Sau cứu kẻ khác an lạc kiếp.

1930. Nhứt nguyện chẳng tạo gây ác nghiệp,

Dứt con đường tái kiếp phàm phu;

Vẫn biết rằng đạo Phật khó tu,

Nhưng lòng quyết tu cầu cho được.

Như lời kệ đã vừa nói trước,

Nay nhằm kỳ mạt pháp chơn truyền;

Rất ít người cùng Phật hữu duyên,

Vì lẽ đó cửa thiền vắng khách.

Nếu có kẻ khởi tâm tưởng Phật,

Ấy là do tiền kiếp hữu căn;

1940. Nếu con đường Phật pháp cứ phăng,

Nhứt định cõi Niết Bàn đến được.

Gặp gai góc nếu không lùi bước,

Tất nhiên là đi được tới nơi;

Sự nên hư do ở lòng người,

Thành bại chớ đổ nơi Trời Phật.

Đời là giả hay là chơn thật,

Để tâm suy xét tất biết ngay;

Đời chính là một giấc mộng say,

Đời là cõi chôn thây thiên hạ.

1950. Thấy như thật nhưng toàn dối giả,

Không một ai được thỏa tấm lòng;

Rốt cuộc điều chi cũng hóa không,

Dù người có luống công bịn rịn.

Nào phú quí nào mùi chung đỉnh,

Nào công danh nào miếng lợi quyền;

Như vừng mây như bọt nước xuyên,

Không thể giữ được thiên tuế nguyệt.

Số định của người là sanh diệt,

Vạn vật là đồng kiếp vô thường;

1960. Có lên mây cũng khó ẩn nương,

Dù xuống đất vô phương trốn thoát.

Cái chết vẫn luôn luôn đeo sát,

Dù người không muốn thác mặc tình;

Thấy rằng trong đời của nhơn sinh,

Có ẩn sức vô hình chi phối.

Mang xác thịt không ai tránh nổi,

Sanh làm người đều phải như nhau;

Trẻ rồi già rồi yếu rồi đau,

Rồi phải chết người nào chạy khỏi.

1970. Ấy sự thật không cần phải hỏi,

Ai cũng đều biết rọi như nhau;

Há không tìm phương pháp siêu cao,

Hầu sớm có tẩu đào kiếp chết.

Nghe lời Phật nợ trần trả hết,

Nghiệp thế gian nhất thiết không gây;

Tất nhiên đường sanh tử khỏi ngay,

Không duyên cớ đầu thai lại nữa.

Lo tu gấp chớ nên lần lựa,

Đạo sớm thành nghiệp khổ sớm tan;

1980. Cái chết không biết được thời gian,

Đợi gần tống linh sàng thì muộn.

Khi sắp chết trong lòng luống cuống,

Không dễ gì niệm tưởng Di Đà;

Có nhiều người Phật chẳng nhớ ra,

Chết mê sảng hoặc là bất đắc.

Như thế tất dứt đường Tiên Phật,

Dù lai sanh cũng chắc vô duyên;

Khó được nghe lời Phật pháp truyền,

Kiếp luân chuyển nối liền không hở.

1990. Việc ấy rất đáng làm lo sợ,

Hiện thời nên hối ngộ mau đi;

Một lòng thành cầu đạo qui y,

Cho sớm được thoát ly mê khổ.

Đời biến chuyển nay thành mai đổ,

Sự luân lưu kim cổ một tuồng;

Kẻ thì vui còn kẻ thì buồn,

Buồn vui biến đổi luôn tâm trạng.

Lật sử sách ra tra từ đoạn,

Thấy tuồng đời như lạng sóng triều;

2000. Bất luận là buổi sớm buổi chiều,

Cứ lên xuống nối theo không dứt.

Mưu sự sống cạnh tranh đắc thất

Được thì vui còn mất thì buồn;

Cứ thế mà tiếp diễn ra luôn,

Rồi phải chết phải buông tất cả.

Kẻ nông phu hay nhà vương giả,

Chung qui đều thế cả không hơn;

Thế cho nên hầu hết chư nhơn,

Khuyên chớ có vị thân vị kỷ.

2010. Vì thân ấy có ngày phải hủy,

Dù gian ngoan cũng chỉ luống công;

Chi bằng nên mở chí đại đồng,

Giúp nhơn loại sống chung hạnh phúc.

Không thù hận không mang ác đức,

Lại cũng không người đục khoét nhau;

Cảnh vui tươi đâu cũng một màu,

Đó có phải là cao thượng nhỉ?

Nhân loại được thế là bình trị.

Đàn áp không khinh thị cũng không;

2020. Lúc sống cùng nhau chẳng ác lòng,

Khi thác tất là không báo oán.

Hồn lẫn xác trong đường tươi sáng,

Phật với người tất chẳng khác nhau;

Có phải chăng là cảnh siêu cao,

Người nên để tâm vào việc ấy.

Kế nghe kệ khác vang dội lại.

Rằng:

Ôm lấy chí cứu đời,

Không phải chỉ nhất thời;

Mà lúc nào cũng cứu,

2030. Cứu đến lúc tàn hơi.

Lành thì khuyên nên tấn,

Dữ thì khuyên nên thôi;

Người khổ tùy cứu khổ,

Người vui tùy cứu vui,

Hạng nào cũng tiện độ,

Không hạng nào bỏ trôi;

Từ-bi ban chốn chốn,

Bác ái rải nơi nơi.

Gọi người lo đạo đức,

2040. Khuyên kẻ rán tỉnh hồi;

Chơn l. không ngớt tiếng,

Phật pháp chẳng quên lời.

Cứu độ luôn không nghỉ,

Hoằng hóa luôn không thôi;

Ấy thật người phụng Phật,

Ấy thật kẻ yêu đời.

Gian nan không chán nản,

Trở ngại chẳng bồi hồi;

Ai chê cũng không giận,

2050. Ai khen cũng không vui.

Nghe chê cho chưa hiểu,

Nghe khen cho tường thôi;

Tu không vì khen ngợi,

Tu không vì chê cười.

Tu hành vì giải thoát,

Cứu độ vì thương người;

Muốn ai cũng hết khổ,

Muốn ai cũng được vui

Ấy là tình chư Phật

2060. Ấy là phận cứu đời;

Không quản cơn lao lý,

Chẳng phiền lúc tả tơi.

An ninh cũng độ thế,

Ly loạn cũng cứu đời;

Tu cứu toàn thiên hạ,

Đạo hóa khắp mọi nơi.

Đáng độ không tiếc mạng,

Đáng nói không tiếc lời;

Giúp người được giải thoát,

2070. Giúp người hết nổi trôi.

Làm hạnh phúc nhơn loại,

Làm lợi ích mọi người;

Tùy người đưa đến chốn,

Tùy kẻ dắt tới nơi.

Trống xem giờ mà đánh,

Buồm xem gió mà khơi;

Lấy trí huệ độ thế,

Dùng phương tiện cứu đời.

Mục đích làm tỏ ngộ,

2080. Chí nguyện làm an vui;

Người theo tôn chỉ Phật,

Tâm hạnh ấy nên soi.

Tuy nói rằng mạt pháp rốt đời,

Nhưng lòng Phật thương người không giảm.

Tâm đạo đức người càng u ám,

Sự cứu an Phật Thánh càng tăng;

Tánh từ bi rộng lớn vô ngằn (1),

Sức hóa độ chúng sanh không mỏi.

Đáng kính thay! Tâm hồn thượng cõi,

2090. Cao quí thay! Đường lối Phật gia;

Đối với ai cũng rất hải hà,

Lúc nào cũng xông pha cứu vớt.

Khiến người biết mở tâm chia sớt,

Khiến người sanh lòng biết thương nhau;

Như nước làm vạn vật tươi màu,

Như trời giúp hoàn cầu ấm áp.

Hết mê muội nhờ ơn Phật pháp,

Khỏi lỗi lầm nhờ đức Thế Tôn;

Được biết đường giải cứu xác hồn,

2100. Là nhờ có chơn ngôn của Phật.

Không riêng chúng sanh nơi quả đất,

Cả chúng sanh ở khắp mười phương;

Cũng là nhờ có Phật chỉ đường,

Mới được biết rõ phương giải thoát.

Những người được về nơi Cực Lạc,

Số đông như là cát sông Hằng;

Đức Phật sâu biển khó lường bằng,

Ân Phật lớn núi không đo kịp.

Nghe lời Phật lo tu hiện kiếp,

2110. Tất nhiên là ác nghiệp hết mang;

Giải quyết xong đời sống thế gian,

Các đau khổ nghiệp oan đều dứt.

Sống khỏi cảnh kẻ giành người giựt,

Thác khỏi lo nợ chực oan chờ;

Hoàn toàn ra khỏi kiếp trược nhơ,

Luân hồi hết sợ lo quấn quít.

Được thong thả không điều xiềng xích,

Được an vui chẳng chút khổ sầu;

Cảnh ấy người đời khá tâm cầu,

2120. Nên cương quyết làm sao đạt tới.

Phật đi trước chỉ cho đường lối,

Mình làm theo tiếng gọi ắt nên;

Tuy gốc gai khó nổi bước lên,

Nếu bền chí tất thiềng (2) quả được.

Sự lao khổ phải mang chịu trước,

Việc an vui sẽ đáp lại sau;

Cứ ngồi yên một chỗ ước ao,

Công việc chẳng thể nào thành tựu.

Nếu người muốn Phật Tiên đến cứu,

2130. Ít nhất là phải có lòng thành;

Đạo muốn siêu mà chẳng chịu hành,

Thì không thể nào thành đạo được.

Nhớ lịch sử Thích Ca thuở trước,

Tất nhiên là giải được nghi nan;

Thích Ca xưa chịu lắm khổ nàn,

Mới là được đắc thành Phật quả.

Các Tiên Thánh cũng như thế cả,

Có ai tu thong thả mà thành;

Người khá soi gương đó tu hành,

2140. Chắc chắn được chứng minh đạo phẩm.

Nên để trí sớm khuya suy gẫm,

Làm cho thân khỏi đắm chìm thêm;

Cõi thế gian hết bị kẹp kềm,

Địa ngục cũng không làm sa đọa.

Được trường mạng như là Phật cả,

Không còn mang tạm giả số căn;

Bạn với chư Bồ Tát ngày hằng,

Được cụ túc lục thông như ý

Cảnh chơn thật không điều dối mị,

2150. Sự cũng chơn mà lý cũng chơn;

Được thật tâm và cũng thật thân,

Khác hơn cõi hồng trần huyễn hoặc.

Rán lập chí tu thân cho đắc,

Để khỏi mang phàm xác nặng nề;

Được kim thân ở cõi Liên Huê,

Sanh tử khổ không hề trói buộc.

Tu gấp kẻo tháng ngày qua huốt,

Dịp qua rồi muốn gặp khó thay;

Bóng thiều quang chẳng đợi chờ ai,

2160. Sự tu phải hành ngay mới kịp.

Chết trẻ cũng là qua một kiếp,

Chết già thời cũng hết một đời;

Cái chết không hẹn tuổi hẹn người;

Chớ nên đợi ngày mơi sẽ hối.

Chuyện giờ trước còn không lượng nổi,

Huống chi là chuyện tới ngày mai;

Biết bao người vừa mới sống đây,

Sau đó ít phút giây đã chết.

Đợi hơi thở sắp gần khi hết

2170. Mới lo tu thì việc trễ tràng;

Nay khá tu chớ đợi thời gian,

Sớm đi tất nhiên đàng mau tới.

Mong tín nữ thiện nam các giới,

Mau phát tâm phấn khởi tu hành;

Độ cho thân đạo quả đắc thành,

Cứu cha mẹ vãng sanh Phật quốc.

Đồng thời cũng tế nhơn độ vật,

Được siêu thăng hết kiếp luân hồi;

Biển trần không còn bị nổi trôi,

2180. Cảnh khổ của kiếp người cũng khỏi.

Việc đạo lý khá nên học hỏi,

Sự tu hiền cần phải chăm nom;

Giúp tâm hồn thoát cảnh tối om,

Khiến đời sống khỏi vòng tội lỗi.

Giải thoát lấy sự tu làm cội,

Tỏ ngộ do biết lối tu hành;

Tu được lòng đầy đủ tín thành,

Đạo sẽ đắc như mình ao ước.

Lòng mình muốn cố làm sẽ được,

2190. Dù việc đời hay việc nhà tu;

Có tâm thành có sức cần cù,

Chí sẽ toại đạo mầu sẽ đắc.

Nhìn kim cổ tất là biết chắc,

Thành bại do tâm lực mà ra;

Cương quyết lên chớ có dần dà,

Lo tu tỉnh để qua khổ ách.

Trên đường đạo còn nhiều thử thách,

Người cần tăng nghị lực vượt qua;

Nhớ niệm luôn sáu chữ Di Đà,

2200. Lòng cầu đạo đừng xa một phút.

Lóng trong chớ để cho thêm đục,

Làm hiền đừng sanh chút nào hung;

Màn vô minh rán vẹt tận cùng,

Gốc vọng tưởng cố khuân cho hết.

Nhớ luyện tập dù rằng mỏi mệt,

Lo công phu dù việc khó khăn;

Y kệ kinh tu niệm thường hằng,

Lấy giới luật để răn tánh hạnh.

Thường tự xét trong lòng tà chánh,

2210. Thường gạn lừa ngôn hạnh tục tiên;

Thấy sai lầm thì chận ngăn liền,

Thấy quấy phạm thì nghiêm hối lại.

Lúc nào cũng lo trau sửa mãi,

Dữ đến đâu cũng phải ra lành;

Tu được lòng cương quyết lo hành,

Tất nhiên đạo được thành như nguyện.

Mong bá tánh chí công tu luyện.

Để cho mau được hiển đạo mầu;

Thấy rõ đường Cực Lạc nơi đâu,

2220. Hầu phương tiện chỉ cho nhơn loại.

Sớm khỏi cảnh ta bà khổ hải,

Được hoàn toàn tự tại an vui.

THANH SĨ.

Ghi chú:

(1) ‘vô ngằn’: không ngằn mé, không giới hạn.

(2) ‘thiềng’: thành, có bản ghi là ’thiền’